(BKTO) - Cuối tháng 11 vừa qua, Văn phòng Kiểm toán quốc gia nước Cộng hòa Lithuania đã công bố một báo cáo kiểm toán trong đó nhấn mạnh, việc tăng cao dự toán chi ngân sách trong Dự luật Ngân sách năm 2015 của Chính phủ đã vi phạm Luật Nguyên tắc tài chính quốc gia. Không những thế, Chính phủ Lithuania cũng đang quá lạc quan khi kỳ vọng quá nhiều vào sự tăng trưởng các nguồn thu từ thuế theo dự kiến trong năm tới.

Báo cáo kiểm toán cho hay, theo Luật Nguyên tắc tài chính của Lithuania, chỉ khi mức thâm hụt ngân sách quốc gia giảm 1% thì mức chi tiêu ngân sách trong năm tiếp theo mới được tăng lên tối đa 4,8%, như con số dự tính đưa ra trong Dự luật Ngân sách 2015 vừa mới được thông qua. Tuy nhiên, thực tế mức giảm thâm hụt ngân sách năm 2014 của Lithuania hiện đạt quá thấp.

Văn phòng Kiểm toán quốc gia cho biết, Chính phủ Lithuania đang cố gắng tìm ra những biện pháp giúp giảm mức thâm hụt ngân sách, và một trong các mục tiêu sắp tới là cố gắng giảm chỉ số này đạt 0,1% GDP. Trong khi đó, Dự luật Ngân sách 2015 do Chính phủ soạn thảo lại không đưa ra các quy định, biện pháp cụ thể hơn nhằm cải thiện mức thâm hụt GDP. Thực tế thì Chính phủ Lithuania đã có một số thay đổi trong phương pháp đánh giá các chính sách tài khóa và đưa ra dự kiến mức thâm hụt ngân sách 1,3% GDP trong năm 2014 sẽ giảm 0,1%, xuống còn 1,2% vào năm 2015.

Văn phòng Kiểm toán quốc gia cũng chỉ ra rằng những văn bản diễn giải về Dự luật và các tài liệu kèm theo không chi tiết và không cung cấp đầy đủ thông tin cần được công bố theo quy định. Theo Văn phòng Kiểm toán quốc gia, dự báo liên quan đến sự tăng trưởng của doanh thu từ thuế Giá trị gia tăng (VAT) thuế Thu nhập và các loại thuế lợi tức như trong Dự luật Ngân sách năm 2015 là quá lạc quan. Ngoài ra, các dự báo liên quan đến sự tăng trưởng của doanh thu từ thuế Tiêu thụ đặc biệt là không có cơ sở chắc chắn. Văn phòng Kiểm toán quốc gia cho rằng, doanh thu từ cổ tức sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào việc các DNNN hoạt động như thế nào và việc Chính phủ đưa ra các quyết định ra sao.

Theo Dự luật Ngân sách, tổng thu ngân sách của Lithuania trong năm 2015 (bao gồm cả gần 2,3 tỷ Euro tài trợ từ Liên minh châu Âu (EU) và các quỹ viện trợ quốc tế khác) có thể đạt gần 9,2 tỷ Euro, tăng 5,9% so với mức đề ra của năm 2014. Trong đó, riêng thu ngân sách của chính quyền Trung ương, bao gồm viện trợ của EU và các quỹ viện trợ quốc tế khác, được dự báo sẽ tăng trưởng 5% so với mục tiêu của năm 2014, đạt 7,957 tỷ Euro. Tổng chi ngân sách, bao gồm cả các quỹ hỗ trợ của EU, dự kiến đạt 9,558 tỷ Euro, trong đó, 8,299 tỷ Euro là ngân sách chi tiêu dự kiến của chính quyền Trung ương. Trong năm 2015, mức thâm hụt ngân sách của chính quyền Trung ương có thể đạt 342,4 triệu Euro.

Trả lời phỏng vấn Đài Phát thanh LRT, Thủ tướng Lithuania Algirdas Butkevicius cho biết, theo thông tin của Bộ Tài chính, Dự luật Ngân sách này không trái với Luật Nguyên tắc tài chính. Ông cho hay: “Lithuania có ngân sách dự trữ nhất định. Chúng tôi thậm chí có thể giảm chi phí hành chính công xuống 5% hoặc hơn thế”. Ông Butkevicius cho biết thêm, Chính phủ có thể giảm kế hoạch chi tiêu cho năm 2015 nếu cần thiết; đồng thời Chính phủ cũng đã tuân theo những quy định trong Luật Nguyên tắc tài chính bằng cách giới hạn mức gia tăng ngân sách phân bổ trong năm 2015.

Đầu tháng 12 vừa qua, Quốc hội Lithuania đã thông qua Luật Ngân sách quốc gia năm 2015 sau khi được đa số các thành viên trong Quốc hội tán thành. Quốc hội Lithuania cũng đã yêu cầu Chính phủ cắt giảm gần 90 triệu Litas (26,1 triệu Euro) chi phí quản lý Nhà nước và các chi phí dịch vụ nợ trong năm 2015 để phân bổ thành các nguồn vốn cho công nhân, nông dân và sinh viên.

Năm 2015, ngân sách chi tiêu cho quốc phòng của Lithuania sẽ được tăng thêm so với trước, chiếm khoảng 1,11% GPD; từ tháng 3 sẽ tăng 5% lương cho các nhân viên Chính phủ đang nhận mức lương thấp nhất, và  từ tháng 7 mức lương tối thiểu hàng tháng sẽ tăng lên 325 Euro. Trợ cấp thất nghiệp cũng sẽ được nâng lên tương đương mức trước thời kỳ khủng hoảng là 1,04 Litas/người/lần trợ cấp (0,302 Euro).