(BKTO)- Chiều 21/10, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ báo cáo Quốc hội về tình hình thực hiện NSNN năm 2019, dự toán NSNN và phân bổ ngân sách trung ương năm 2020. Đáng chú ý, Chính phủ đã đề xuất tăng lương cơ sở lên 1,6 triệu đồng/tháng từ ngày 01/7/2020. Nếu đề xuất này được Quốc hội thông qua thì mức lương cơ sở năm 2020 sẽ tăng thêm 110.000 đồng/tháng so với hiện tại (hiện tại là 1,49 triệu đồng/tháng).

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính- Ngân sách Nguyễn Đức Hải trình bày báo cáo

Đề xuất tăng lương cơ sở thêm 110.000 đồng/tháng

Thẩm tra về tình hình thực hiện NSNN năm 2019, dự toán NSNN và phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2020, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, đa số ý kiến trong Ủy ban nhất trí với đề xuất tăng lương cơ sở lên 1,6 triệu đồng/tháng.

Một số ý kiến cho rằng cần cân nhắc việc tăng lương vì có thể làm cho chi NSNN mang tính chất chi tiêu dùng nhiều hơn cho chi đầu tư phát triển khi sẽ phải dùng 50% nguồn tăng thu so với dự toán của ngân sách địa phương và 40% tăng thu của ngân sách trung ương cho cải cách tiền lương.

Một số ý kiến đề nghị tăng phụ cấp công vụ, vì từ năm 2012 đến nay vẫn giữ nguyên là 25%; đề nghị dành một phần nguồn lực để tăng lương cho các đối tượng hưởng lương hưu trước năm 1993, vì mức thu nhập của các đối tượng này khá thấp so với mặt bằng chung của xã hội.

Để thực hiện tốt việc tăng lương cơ sở trong năm 2020, cơ quan thẩm tra đề nghị các ngành, các cấp cần tăng cường tiết kiệm, chống lãng phí bằng các hoạt động thực chất, hiệu quả hơn nhằm tăng nguồn lực cho chi đầu tư xây dựng cơ bản, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư phát triển. Chính phủ cần thực hiện các bước đi phù hợp, xác định vị trí việc làm, tính chất phức tạp của nghề nghiệp… để chuẩn bị tiến hành cải cách tiền lương từ năm 2021 theo Nghị quyết số 27-NQ/TW của Trung ương Đảng về cải cách chính sách tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức, lưu lượng vũ trang và người lao động trong DN.

Chi đầu tư phát triển tăng 11,7%

Bên cạnh đó, Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội cơ bản thống nhất với Tờ trình của Chính phủ về các nguyên tắc phân bổ ngân sách trung ương năm 2020. Trong đó, tổng mức dự toán chi đầu tư phát triển tăng 11,7% so với dự toán năm 2019.

Theo Ủy ban này, sau khi trừ một số khoản chi chung theo nhiệm vụ, nguồn vốn còn lại của ngân sách trung ương để phân bổ không nhiều, khoảng 112.900 tỷ đồng, tăng 32.300 tỷ đồng. Đây là mức thấp không bảo đảm được vai trò chủ đạo của ngân sách trung ương.

Việc bố trí vốn đầu tư phát triển cho các dự án, cơ quan thẩm tra lưu ý nhiệm vụ của ngân sách trung ương cần được cân nhắc kỹ về cơ sở pháp lý để phân bổ và giao vốn kế hoạch, tháo gỡ khó khăn về thủ tục đầu tư các dự án.

Sau khi trừ các khoản bổ sung có mục tiêu cho địa phương, thực hiện các nhiệm vụ chi quan trọng, thì nguồn lực ngân sách trung ương còn lại chiếm 27,2% tổng chi đầu tư phát triển nguồn NSNN, chưa đạt mức 30% tổng chi đầu tư xây dựng cơ bản của ngân sách trung ương theo quy định của Luật NSNN.

Cơ quan thẩm tra cũng đề nghị Chính phủ đẩy mạnh hơn nữa tiến độ giảm chi thường xuyên bằng các giải pháp hiệu quả trong việc thực hiện cơ chế tự chủ, quyết liệt việc tinh giản biên chế, tiến tới trình Quốc hội quyết định tổng mức biên chế của Nhà nước trong năm dự toán. Đồng thời, ngân sách các cấp không được thực hiện nhiệm vụ chi khi chưa có nguồn tài chính và việc ban hành thực hiện chính sách, chế độ mới làm tăng chi ngân sách phải có giải pháp bảo đảm nguồn tài chính, phù hợp với khả năng cân đối của ngân sách từng cấp.

Dự toán thu NSNN năm 2020 tăng 3,8% so với ước thực hiện năm 2019

Theo báo cáo của Chính phủ, bội chi NSNN năm 2019 bằng 3,4% GDP ước thực hiện (dự toán là 3,6% GDP). Mức bội chi giảm (12.500 tỷ đồng) là do giảm phần bội chi của ngân sách địa phương. Cơ quan thẩm tra đánh giá: Điều này thể hiện sự nỗ lực của Chính phủ và chính quyền địa phương trong việc kiểm soát và điều hành ngân sách, góp phần bảo đảm an ninh, an toàn tài chính quốc gia.

Đối với năm 2020, Chính phủ đề nghị giữ mức bội chi NSNN là 3,44% GDP để thực hiện đúng mục tiêu theo Nghị quyết số 25/2016/QH14 của Quốc hội là giảm mức bội chi ngân sách giai đoạn 2016-2020 xuống dưới 4% GDP.

Ông Nguyễn Đức Hải cho biết, đa số ý kiến trong Ủy ban thẩm tra đồng ý với đề nghị này. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng, đối với bội chi ngân sách trung ương (3,2% GDP) cần mở rộng dư địa đầu tư cho ngân sách trung ương, bảo đảm nguồn lực để ngân sách trung ương đóng vai trò chủ đạo còn bội chi ngân sách địa phương duy trì ở mức thấp. Do đó, cần cân nhắc dự toán bội chi ngân sách địa phương là 0,24% GDP, sau khi đã tính đến yêu cầu của địa phương trọng điểm như Hà Nội, TP. HCM và các địa phương có tiềm lực.

Năm 2020, Chính phủ xây dựng tổng dự toán thu NSNN tăng 3,8% so với ước thực hiện năm 2019. Theo Ủy ban thẩm tra, đây là mức tăng khá chắc chắn và ở mức thấp so với các năm gần đây.