(BKTO) - Năm 2017 để lại nhiều dấu ấn với tốc độ tăng trưởng kinh tế cao và nền tảng kinh tế vĩ mô dần cải thiện. Điều này tạo điều kiện cho các DN tiếp tục phát triển và duy trì tốc độ tăng trưởng trong năm 2018. Tuy nhiên, giá trị gia tăng mà các DN tạo ra còn ở mức thấp và năng lực cạnh tranh của nhiều DN chưa theo kịp xu hướng thị trường. Để tạo nên những bứt phá nổi bật, tăng trưởng đến từ nội lực của DN là điều kiện tiên quyết, nhưng không thể thiếu được sự hỗ trợ chính sách từ phía Chính phủ.

Doanh nghiệp nhà nước nằm ngoài Top 10 FAST500

Theo dữ liệu thu thập của Vietnam Report trong quá trình xếp hạng 500 DN tăng trưởng nhanh nhất Việt Nam (FAST500) năm 2018, giai đoạn 2013-2017, tốc độ tăng trưởng doanh thu kép (CAGR) trung bình của 500 DN lọt vào Bảng xếp hạng đạt 46,4%, tăng 4% so với 42,4% của giai đoạn 2012-2016. Đây là tín hiệu đáng mừng, chứng tỏ nhiều DN tăng trưởng khá ổn định và vững vàng, đem đến kỳ vọng đạt mức tăng trưởng cao hơn trong giai đoạn kế tiếp.

Bảng xếp hạng ghi nhận không có “bóng dáng” của DN 100% vốn nhà nước trong Top 10 của FAST500 năm 2018. Những tên tuổi dẫn đầu đều là công ty cổ phần. Tuy nhiên, xét theo loại hình DN, điểm nổi bật của tăng trưởng trong giai đoạn này là tốc độ tăng trưởng CAGR trung bình của khối DNNN đạt mức 38,7%, tăng 5% so với giai đoạn 2012-2016. Điều này cho thấy những cải thiện rõ rệt trong hoạt động kinh doanh của khối DN này. Đây là những chỉ dấu tích cực đối với tiến trình cổ phần hóa.

Xét trên khía cạnh ngành nghề kinh doanh, ngành bán lẻ chính là ngành có tăng trưởng vượt bậc trong 3 năm qua và nằm trong Top 3 ngành có chỉ số tăng trưởng doanh thu kép cao nhất. Bên cạnh đó, các ngành: nông nghiệp; viễn thông, tin học, công nghệ thông tin; cơ khí vẫn giữ vững vị thế tăng trưởng cao với CAGR bình quân trên 50%. Tiếp tục dẫn đầu về số lượng DN lọt vào Bảng xếp hạng FAST500 là ngành xây dựng, vật liệu xây dựng và bất động sản, chiếm tới 29% tổng số DN.

Nhằm phác họa toàn cảnh bức tranh tăng trưởng của DN Việt, Vietnam Report đã khảo sát các yếu tố góp phần tạo nên thành công và định hướng hoạt động của DN trong năm 2018. Kết quả cho thấy, phần lớn DN tăng trưởng nhanh đều thể hiện sự lạc quan trước kết quả kinh doanh năm 2017 với 62,9% đánh giá doanh thu năm 2017 tăng lên so với năm 2016 và hơn 60% nhận định lợi nhuận sau thuế tăng lên. Chia sẻ về kế hoạch dự kiến trong năm 2018, hơn 70% DN phản hồi sẽ mở rộng quy mô kinh doanh.

Mặt khác, các DN cho rằng, chính tiềm năng phát triển của thị trường trong nước, khu vực cùng với những cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh và thủ tục chính sách đã tạo thuận lợi cho tăng trưởng của DN trong giai đoạn 2013-2017. Ngoài ra, việc phát triển sản phẩm mới và các phân khúc thị trường mới cũng là những yếu tố được DN chú trọng và đã đạt hiệu quả đáng ghi nhận trong thời gian qua.

Áp lực cạnh tranh đòi hỏi sức bật của doanh nghiệp

Năm 2018, các DN nhận định 3 rào cản bên ngoài lớn nhất ảnh hưởng đến tăng trưởng là: chi phí đầu vào tăng, sự trỗi dậy của các đối thủ cạnh tranh, thủ tục hành chính. Trong đó, DN đặc biệt quan tâm đến vấn đề chi phí đầu vào, chủ yếu do giá cả nguyên vật liệu đầu vào tăng cao và cạnh tranh ngày càng gia tăng với tỷ lệ lựa chọn tương ứng là 60,5% và 52,6%. 

Nhiều chuyên gia nhận định, năm 2018 là năm sẽ có sự cạnh tranh khốc liệt của hàng loạt ngành nghề do dư địa thị trường hấp dẫn, nhiều chính sách ưu đãi DN trong nước, cũng như thu hút các DN có vốn đầu tư nước ngoài được mở rộng. Đồng thời, xu hướng trong thời gian tới sẽ là sự liên kết giữa các DN lớn nhằm tạo nên giá trị cộng hưởng. Chính vì vậy, các DN thuộc FAST500 cho rằng, hai nhóm đối thủ cạnh tranh lớn nhất phải lưu ý trong năm nay là các DN nội địa hàng đầu (50% phản hồi) và các tập đoàn đa quốc gia của các nước phát triển đang tích cực gia nhập thị trường Việt Nam (41,2% phản hồi).

Trong bối cảnh nhiều thách thức, cạnh tranh đan xen, 83,8% DN cho biết sẽ ưu tiên tăng trưởng doanh thu/lợi nhuận ở những thị trường hiện có, kế đến là tăng năng suất và mở rộng sang các thị trường mới với số DN lựa chọn lần lượt là 59,5% và 51,4%. Đối với mục tiêu cải thiện triển vọng tăng trưởng, 73% DN xác định chất lượng sản phẩm và dịch vụ là yếu tố cần tập trung hàng đầu trong thời gian tới.

Nhìn nhận về những ngành có tiềm năng tăng trưởng tốt trong 3 năm tiếp theo, các DN cho rằng, Top 5 ngành triển vọng nhất được các DN đánh giá cao là: nông nghiệp sạch, công nghệ thông tin, công nghệ sạch, bán lẻ, du lịch - khách sạn. Điều này cũng thể hiện xu thế phát triển trong tương lai khi DN đang có xu hướng chuyển dịch đầu tư mạnh vào đổi mới công nghệ sạch, thân thiện môi trường, tích hợp trong các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo. Bên cạnh đó, du lịch cũng được định hướng phát triển trở thành ngành công nghiệp mũi nhọn của đất nước.

Năm 2018, phần lớn DN nhận định “cải thiện môi trường pháp lý” là vấn đề cần được ưu tiên hàng đầu nhằm hỗ trợ hoạt động sản xuất kinh doanh, thay vì các năm trước DN thường mong mỏi Chính phủ “điều chỉnh giảm thuế” và “đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính”. DN nhận thức rõ, ở thời điểm hiện tại, việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh sẽ hỗ trợ DN tiến tới mục tiêu tăng trưởng nhanh và phát triển bền vững.