(BKTO) - Tháng 9 vừa qua, Toà Thẩm kế châu Âu đã công bố một Báo cáo kiểm toán và nhấn mạnh: “Ủy ban châu Âu đã cải thiện việc mua sắm vắc-xin trong thời kỳ đại dịch”, tuy nhiên vẫn còn một số thiếu sót cần được khắc phục.

EU xây dựng danh mục vắc-xin phong phú. Ảnh: reuters.com

Theo báo cáo, hệ thống trung tâm mua sắm vắc-xin của Liên minh châu Âu (EU) đã thành công trong việc xây dựng danh mục vắc-xin phong phú và mua đủ liều vắc-xin phòng Covid-19 trong thời kỳ đại dịch. Tuy nhiên, EU bắt đầu mua sắm muộn hơn so với Anh và Mỹ, khi tình trạng thiếu hụt nguồn cung trở nên trầm trọng vào nửa đầu năm 2021, hầu hết các hợp đồng do Ủy ban châu Âu ký đều không bao gồm các điều khoản cụ thể để giải quyết tình trạng gián đoạn nguồn cung.

Báo cáo cho biết hiệu quả của quá trình mua sắm đã không được đánh giá đầy đủ. Ủy ban vẫn chưa xem xét kỹ lưỡng hoặc đánh giá quy trình để rút ra bài học kinh nghiệm, đồng thời hiện tại Ủy ban cũng không có kế hoạch kiểm tra hệ thống mua sắm trong đại dịch.

Khi quy trình mua vắc-xin của EU bắt đầu vào giữa năm 2020, người ta không biết liệu vắc-xin Covid-19 có được đưa ra thị trường hay không. Tháng 11/2021, Ủy ban đại diện cho các quốc gia thành viên ký hợp đồng trị giá 71 tỷ Euro để mua tới 4,6 tỷ liều vắc-xin. Hầu hết các hợp đồng này đều là thoả thuận mua trước, trong đó Ủy ban chia sẻ rủi ro phát triển của vắc-xin với các nhà sản xuất vắc-xin và hỗ trợ việc chuẩn bị năng lực sản xuất quy mô lớn thông qua việc thanh toán trước từ ngân sách EU.

EU đã đảm bảo đủ liều lượng để tiêm chủng cho ít nhất 70% dân số là người lớn vào cuối mùa hè năm 2021. Trong quá trình thu mua, Ủy ban từ chối tiết lộ các điều kiện đã thoả thuận với các nhà sản xuất vắc-xin. ECA cho biết, họ có thể tiếp cận các hợp đồng mua sắm vắc-xin Covid-19 của Ủy ban và xem xét mức giá đặt ra trong đó, tuy nhiên, họ cũng cần phải tuân thủ quy tắc bảo mật của Ủy ban.

Báo cáo kiểm toán của ECA đưa ra khuyến nghị về việc xây dựng các hướng dẫn mua sắm trong thời kỳ đại dịch trên cơ sở các bài học kinh nghiệm và xác định phương pháp tiếp cận việc mua sắm; xây dựng các biện pháp đối phó với các tình huống khẩn cấp tại EU để xử lý tốt hơn các tình huống rủi ro có thể phát sinh trong tương lai./.