(BKTO) - Năm 2018 đánh dấu mốc tròn 10 năm Việt Nam triển khai chương trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone (MMT). Việc điều trị nghiện bằng Methadone đem lại nhiều hiệu quả cho người nghiện và là một trong các biện pháp góp phần phòng, chống và đẩy lùi đại dịch HIV/AIDS.

Theo báo cáo của Cục Phòng, chống HIV/AIDS, Chương trình MMT bắt đầu triển khai từ năm 2008. Sau 1 năm triển khai thí điểm và đánh giá kết quả chương trình thí điểm thấy hiệu quả tốt, Chính phủ đã cho phép mở rộng chương trình ra toàn quốc và đặt mục tiêu điều trị 80.000 bệnh nhân trên toàn quốc. Tính đến 30/6/2018, 63 tỉnh/thành phố đã triển khai điều trị cho 54.255 bệnh nhân tại 314 cơ sở điều trị (đạt 67% chỉ tiêu Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định 1008/QĐ-TTg).
 

Cần tiếp tục mở rộng mô hình cấp phát thuốc Methadone- Ảnh: ST

PGS. TS Nguyễn Hoàng Long- Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) cho biết, điều trị nghiện bằng Methadone đã được các nước trên thế giới và ở Việt Nam đánh giá đem lại nhiều hiệu quả cho người nghiện, gia đình họ và xã hội. Theo đó, người nghiện giảm và tiến tới dừng sử dụng ma túy bất hợp pháp, không còn nhu cầu bức bách kiếm tiền để mua ma túy nên giảm tội phạm và giảm bạo lực gia đình. Họ có khả năng lao động và tạo thu nhập, được sống hòa nhập với gia đình và cộng đồng, chi phí điều trị thấp…

Tuy nhiên, trong những năm gần đây, nguồn lực dành cho phòng, chống HIV/AIDS liên tục cắt giảm, bao gồm cả NSNN và vốn viện trợ quốc tế, làm ảnh hưởng đến việc triển khai mở rộng các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS trong đó có MMT. Nhiều địa phương chưa bố trí đủ nguồn lực về cơ sở vật chất, trang thiết bị, thiếu nhân lực và kinh phí. Công tác tuyên truyền về MMT chưa sâu rộng, nhiều người chưa hiểu rõ lợi ích của chương trình, vẫn còn những thông tin trái chiều về chương trình.

Cùng với đó, tình trạng bỏ điều trị theo thời gian có chiều hướng gia tăng, trong đó bỏ không rõ lý do, bỏ do khoảng cách xa, bị bắt giam, tự nguyện xin dừng điều trị, chuyển cơ sở, bị đưa vào cơ sở cai nghiện là những nguyên nhân chính.

Để duy trì thành quả đã đạt được và tăng số người nghiện ma túy được điều trị, ông Nguyễn Hoàng Long cho rằng, thời gian tới cần tăng cường công tác truyền thông, vận động chính sách; đồng thời, tiếp tục mở rộng mô hình cấp phát thuốc tại tuyến xã/phường, đặc biệt là tại các tỉnh miền núi. Cùng với điều trị bằng Methadone cần triển khai điều trị bằng các thuốc khác như Suboxone- buprenorphin/naloxone; tăng cường chất lượng điều trị; phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin vào điều trị Methadone nhằm giảm tải các hồ sơ biểu mẫu rườm rà, tạo điều kiện cho người bệnh tiếp cận điều trị và uống thuốc tại địa phương một cách đơn giản hơn. Mặc khác, ngành y tế cần hỗ trợ đào tạo nhân lực, hỗ trợ kỹ thuật và cung cấp thuốc điều trị tại các cơ sở cai nghiện, cơ sở giam giữ…