(BKTO) - Nền kinh tế Việt Nam sẽ hồi phục mạnh mẽ trong năm 2022 và tăng trưởng nhanh nhất ASEAN ở mức 6,6%, theo dự báo của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF). Tuy nhiên, các chuyên gia của PwC nhận định, những thách thức do Covid-19 và hệ lụy đi kèm vẫn đang tạo nên nhiều áp lực lên nền kinh tế.

Nguồn: PwC

Việt Nam đang phục hồi kinh tế mạnh mẽ

Theo Khảo sát CEO Toàn cầu thường niên lần thứ 25 - Góc nhìn Việt Nam do PwC công bố mới đây, Việt Nam đang trên đà phục hồi hậu đại dịch về tổng giá trị xuất khẩu với mức tăng trưởng 19%. Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) có hiệu lực từ ngày 01/01/2022 cũng tiếp tục thúc đẩy quan hệ thương mại với các thị trường quốc tế.

Số liệu từ Cục Đầu tư nước ngoài (FIA), Việt Nam vẫn ghi nhận tổng vốn đăng ký cấp mới, điều chỉnh và mua cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài tính đến ngày 20/12 đạt mức 31,15 tỷ USD, tăng 9,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Ngoài ra, các DN Việt Nam cũng đang xác định các thị trường mục tiêu và xây dựng thương hiệu ở nước ngoài.

Năm 2021, vốn đầu tư ra nước ngoài của DN Việt Nam vào Mỹ đã ghi nhận sự gia tăng vượt bậc với tổng giá trị đạt mức 300 triệu USD. Một trong những DN điển hình này là Vinfast - DN sản xuất ô tô, đã mở chi nhánh ở Bắc Mỹ và châu Âu và có kế hoạch IPO (phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng) tại Mỹ. Một ví dụ khác là Công ty FPT Software trực thuộc Tập đoàn FPT cũng đang mở rộng hoạt động kinh doanh tại Mỹ với khoản đầu tư vào Intertec International.

Theo ông Nguyễn Lương Hiền - Phó Tổng Giám Đốc Dịch vụ Tư vấn chiến lược/Tư vấn thương vụ, PwC Việt Nam, niềm tin và sự lạc quan của các CEO trong khu vực nói chung và tại Việt Nam nói riêng là hoàn toàn có cơ sở khi Việt Nam tiếp tục thể hiện khả năng phục hồi kinh tế mạnh mẽ. Việc tham gia vào các hiệp định thương mại tự do (FTA), những mối quan hệ thương mại với các thị trường lớn toàn cầu, cùng nhiều cơ hội thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI) sẽ là chìa khóa hỗ trợ nền kinh tế Việt Nam từng bước thích ứng với trạng thái “bình thường mới”.

“Mục tiêu tăng trưởng GDP của Chính phủ ở mức 6 - 6,5% là có thể đạt được và sẽ đạt được khi có sự hợp lực của các cơ quan quản lý và cộng đồng DN để đảm bảo phát triển bền vững” - ông Nguyễn Lương Hiền đánh giá.

Một điểm sáng nữa đối với triển vọng kinh tế Việt Nam là những cam kết mạnh mẽ hơn trong việc ứng phó với biến đổi khí hậu. Các bước đầu tiên trong việc biến các cam kết thành các hành động bao gồm việc ban hành Luật Bảo vệ môi trường và hợp pháp hóa việc thiết lập định giá carbon dưới hình thức kinh doanh khí thải đối với khí nhà kính. Theo đó, thuế carbon cũng có thể được phát triển theo khuôn khổ chung của Luật này.

Ngoài ra, quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và các đối tác quốc tế cũng đang được tăng cường thiết lập. Việt Nam đang tham gia Chương trình "Cơ chế chuyển đổi năng lượng" do Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) hỗ trợ nhằm cắt giảm dần năng lượng nhiên liệu hóa thạch. Đây là cơ hội vàng để các DN chuyển hướng sang tăng trưởng xanh.

Khả năng ứng phó nhanh sẽ mang lại cho các DN các lợi thế của người đi trước như đáp ứng thị hiếu của người tiêu dùng, mở rộng tiếp cận công nghệ mới và thị trường mới. Việt Nam đã có nhiều dự án xanh đến từ cả các nhà đầu tư nước ngoài và các DN trong nước. Trong đó, VinFast trở thành một trong những công ty ô tô đầu tiên trên thế giới chuyển hoàn toàn sang sản xuất xe điện hay Tập đoàn Lego của Đan Mạch đã ký Biên bản ghi nhớ để xây dựng một nhà máy trung hòa carbon trị giá 1 tỷ USD tại Việt Nam.

Vẫn còn nhiều thách thức 

Tương tự như hầu hết các quốc gia trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương, sự bùng phát mạnh của biến chủng Delta tại Việt Nam từ tháng 4/2021 đã trở thành một làn sóng thách thức nhất cho đến nay. Việc triển khai vắc-xin nhanh chóng đã góp phần thúc đẩy tiến trình phục hồi nền kinh tế nhưng sự xuất hiện của biến thể Omicron vào cuối tháng 11 vẫn tiếp tục là một trở ngại lớn đối với Việt Nam và khu vực.

Mặc dù vậy, Việt Nam đang trên đà chuyển hướng chiến lược từ "không Covid" sang "sống chung với Covid". Theo đó, Nghị quyết 128/NQ-CP của Chính phủ như là bước đầu tiên để quốc gia thích ứng với trạng thái bình thường mới cùng với việc dần dần mở cửa biên giới.

Rủi ro an ninh mạng cũng là một vấn đề cần được chú trọng ở Việt Nam trong năm 2022. Theo kết quả từ Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (NCSC), số lượng các cuộc tấn công mạng tại Việt Nam đã gia tăng đến 45% chỉ trong nửa đầu năm 2021.

Nền kinh tế kỹ thuật số của Việt Nam sẽ đạt mức 57 tỷ USD vào năm 2025 nhưng các DN sẽ còn phải đối mặt với sự gia tăng các mối đe dọa và tấn công mạng tinh vi hơn.

Bên cạnh đó, Việt Nam còn chịu áp lực về lạm phát trong năm 2022 do sự tác động của áp lực giá toàn cầu ảnh hưởng từ chuỗi cung ứng và giá hàng hóa. Theo dự báo của Bloomberg, mức lạm phát của Việt Nam trong năm nay sẽ tăng cao nhất trong khu vực châu Á. Tuy nhiên, mức lạm phát này dự kiến sẽ vẫn trong tầm kiểm soát với tỷ lệ dưới 4% như mục tiêu đặt ra của Chính phủ.

Doanh nghiệp cần có những hành động quyết đoán

Theo các chuyên gia của PwC, những thách thức do Covid-19 và hệ lụy đi kèm vẫn đang tạo nên nhiều áp lực lên nền kinh tế hơn bao giờ hết. Trước những vấn đề cấp bách về phát triển bền vững và xây dựng lòng tin, các DN cần có những hành động quyết đoán và cùng nhau hợp sức để giải quyết. 

Một trong những vấn đề hàng đầu DN cần ưu tiên thời gian tới là xác định lại sự cân bằng giữa tăng trưởng lợi nhuận trong ngắn hạn và dài hạn. Theo đó, các DN cần tìm hiểu các thị trường mới và dễ tiếp cận trong khu vực thông qua việc thay đổi và phát triển sản phẩm và dịch vụ, điều chỉnh lại chi phí ngắn hạn thành giá trị dài hạn để mở rộng khả năng đầu tư ra bên ngoài khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Kết quả khảo sát của PwC cũng cho thấy, DN cần có sự ưu tiên đối với việc xây dựng năng lực liên quan đến an ninh mạng, tạo dựng lòng tin, đo lường và quản lý quá trình giảm phát thải carbon. Theo đuổi mục tiêu môi trường, xã hội và quản trị (ESG) là cách duy nhất để thu hút các nhà đầu tư và thiết lập một chiến lược dài hạn hơn.

Thực tế cho thấy, việc giải quyết những thách thức cấp bách của xã hội không phải là vấn đề của chỉ riêng một cá nhân. Điều này đòi hỏi sự hợp tác mạnh mẽ giữa Chính phủ, các nhà hoạch định chính sách, DN, nhà đầu tư và các tổ chức phi chính phủ. Đây là điều đặc biệt quan trọng để duy trì động lực hướng tới hành trình xanh./.