(BKTO) - Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam vừa công bố bản cập nhật tình hình kinh tế vĩ mô Việt Nam tháng 6/2020. Theo nhận định của các chuyên gia WB, kinh tế Việt Nam bắt đầu khởi sắc trở lại. Dù vậy, nền kinh tế vẫn chưa hồi phục hoàn toàn.

 

Ảnh T.L minh họa

Doanh số bán lẻ và chế tạo chế biến tăng trưởng mạnh

Phân tích của WB cho thấy, sau khi bị ảnh hưởng bởi giãn cách xã hội trong tháng 4/2020, chỉ số sản xuất công nghiệp (IPP) tháng 5 bật tăng 11% so với tháng 4, nhưng vẫn thấp hơn khoảng 3% so với tháng 5/2019.

Doanh số bán lẻ cũng phục hồi mạnh vào tháng 5. Vận tải hành khách và hàng hóa tăng lần lượt 116% và 32% trong tháng 5 so với tháng 4, nhờ các biện pháp hạn chế đi lại trong nước được từng bước nới lỏng từ ngày 23/4. Tình trạng hồi phục được minh chứng qua chỉ số đi lại của Google với mức tăng từ âm 30% từ giữa tháng 4 lên âm 5% trong tuần từ 25/5 so với các mốc trước dịch Covid.

Mặc dù kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam tăng khoảng 5% trong tháng 5 so với tháng 4, nhưng vẫn thấp hơn 5,5% với cùng kỳ năm trước, do sức cầu bên ngoài yếu đi và có thể do một số gián đoạn trong các chuỗi cung ứng toàn cầu. Kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng thâm dụng lao động chủ chốt của Việt Nam như may mặc và giày da giảm 14% và 5% (so cùng kỳ năm trước) trong khi các mặt hàng xuất khẩu công nghệ, như điện thoại thông minh, giảm 9% (so cùng kỳ năm trước).

Trong tháng 5, kim ngạch nhập khẩu giảm gần 6% (so cùng kỳ năm trước), phản ánh giá dầu thô giảm, nhu cầu đầu vào nhập khẩu của các doanh nghiệp trong nước chững lại.

Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tiếp tục đổ vào Việt Nam trong tháng 5 nhưng với tốc độ chậm hơn so với báo cáo cho tháng 4. Trong 5 tháng đầu năm 2020, tổng giá trị FDI cam kết lên đến 13,9 tỷ USD - vẫn ở mức cao nhưng thấp hơn 17% so với cùng kỳ năm trước.

Tín dụng phân bổ cho nền kinh tế ước tăng khoảng 10% so với cùng kỳ năm trước trong 4 tháng đầu năm 2020. Mặc dù mức tăng trưởng trên vẫn chưa bằng năm trước đó, nhưng hiện đang cao hơn 3 lần so với tăng trưởng GDP trong cùng kỳ. Chênh lệch trên phản ánh chính sách nới lỏng tiền tệ và tín dụng nhằm ứng phó khủng hoảng Covid.

Nền kinh tế vẫn chưa hồi phục hoàn toàn

Các chuyên gia WB cho rằng, nền kinh tế Việt Nam phản ứng nhanh ngay sau khi những biện pháp giãn cách xã hội trong nước được nới lỏng trong tháng 5, với mức tăng 10% trong ngành chế tạo, chế biến và doanh số bán lẻ. Nhưng hoạt động kinh tế vẫn ở mức thấp hơn nhiều so với thời kỳ trước dịch Covid.

Theo WB, chỉ số giá tiêu dùng trong tháng 5 ít biến động, nhờ đó tỷ lệ lạm phát so với cùng kỳ năm trước chỉ ở mức 2,4%, thấp hơn so với mức 2,9% trong tháng 4 và 6,4% trong tháng 1/2020. Giá cả chững lại chủ yếu do sức cầu lương thực thực phẩm trong nước giảm đà, giá dầu thô giảm thấp kỷ lục trên thị trường quốc tế, gây hiệu ứng lan truyền đến giá xăng dầu trong nước.

Khu vực doanh nghiệp nước ngoài bắt đầu bị ảnh hưởng do sức cầu trên toàn cầu yếu đi. Trong khi đó, Chính phủ tiếp tục sử dụng các chính sách tài khóa và tiền tệ để bù đắp cho tác động tài chính của khủng hoảng virus corona, dẫn đến tín dụng ngân hàng trong nước tăng trưởng cao và số thu ngân sách sụt giảm nghiêm trọng.

Phân tích cho thấy, tổng thu ngân sách của Chính phủ trong 4 tháng đầu năm giảm 5,9% so với cùng kỳ năm trước. Giảm thu lớn nhất được ghi nhận cho thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp, ở mức lần lượt 9,3% và 7,3%. Do suy giảm trong hoạt động xuất nhập khẩu, số thu từ thuế liên quan đến xuất nhập khẩu giảm 19% (so cùng kỳ năm trước). Thu nội địa còn giảm mạnh hơn vào tháng 4, khi thu NSNN giảm gần 25% so với tháng trước, chỉ bằng 65% so với tháng 4/2019. Tổng cục Thuế đã nhận được 90.000 đơn xin giãn nộp thuế và tiền sử dụng đất, với tổng giá trị lên đến 26,2 ngàn tỷ đồng.

Theo WB, số liệu GDP quý dự kiến được công bố đầu tháng 7 sẽ giúp theo dõi tốt hơn quỹ đạo kinh tế của Việt Nam. Nhưng cho dù số liệu như thế nào, vẫn cần lưu ý hơn đến khả năng tác động đến lạm phát do nới lỏng tiền tệ và bội chi tăng cao do thu thuế chưa hoàn thành chỉ tiêu.