(BKTO)- Trong những năm qua, thu ngân sách nhà nước (NSNN) đã không ngừng tăng lên, trong đó có đóng góp không nhỏ từ những khoản thu của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), góp phần quan trọng vào cân đối NSNN.

Dầu khí - nguồn thu quan trọng của NSNN

Theo báo cáo Quyết toán NSNN năm 2017 vừa được Chính phủ trình tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XIV, quyết toán thu NSNN năm 2017 đạt 1.293.627 tỷ đồng, tăng 6,7% (81.447 tỷ đồng) so với dự toán, chủ yếu do tăng thu từ tiền sử dụng đất, thuế xuất nhập khẩu và thu từ dầu thô.

Cụ thể, thu từ doanh nghiệp nhà nước đạt 282.439 tỷ đồng, giảm 1,4% so với dự toán; thu từ doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (không kể thu từ dầu thô) đạt 172.166 tỷ đồng, giảm 14,4% so với dự toán; thu từ khu vực sản xuất, kinh doanh, dịch vụ ngoài quốc doanh đạt 181.001 tỷ đồng, giảm 6,9% so với dự toán; thu thuế thu nhập cá nhân đạt 78.775 tỷ đồng, giảm 2,7% so với dự toán...
 

Người lao động dầu khí làm việc trên giàn khoan- Ảnh: PVN

Đáng chú ý, năm 2017, NSNN có sự đóng góp lớn của PVN. Báo cáo của Chính phủ nêu rõ, thu từ dầu thô đạt 49.583 tỷ đồng, tăng 29,5% (11.283 tỷ đồng) so với dự toán. Đồng thời, PVN đã nộp vào ngân sách 3.561 tỷ đồng khoản kết dư chi phí phát sinh năm 2017 của Liên doanh Việt- Nga Vietsovpetro, nhờ đó thu NSNN từ dầu thô tăng 29,5% so với dự toán.

Còn tại Báo cáo tóm tắt kết quả sản xuất kinh doanh năm 2018 của PVN, sản lượng khai thác dầu thô trong nước vượt 675 nghìn tấn so với kế hoạch Chính phủ giao đầu năm, đã góp phần quan trọng vào tăng trưởng GDP cả nước đạt 7,08%. Tổng doanh thu toàn PVN năm 2018 đạt 626,8 nghìn tỷ đồng, vượt 96 nghìn tỷ đồng, vượt 18% kế hoạch năm, tăng 26% so với năm 2017.

Đặc biệt, nộp NSNN toàn PVN năm 2018 đạt 121,3 nghìn tỷ đồng, vượt 47,5 nghìn tỷ đồng, vượt 64,3% kế hoạch năm, tăng 24% so với năm 2017, đã góp phần quan trọng vào cân đối ngân sách Trung ương năm 2018. Tổng lợi nhuận sau thuế năm 2018 của PVN đạt 47,1 nghìn tỷ đồng (kế hoạch 19,1 nghìn tỷ đồng), vượt gấp 2,5 lần kế hoạch năm, tăng 23% so với năm 2017...

Nhận định về những đóng góp của ngành dầu khí đối với phát triển kinh tế xã hội, ông Bùi Sỹ Lợi- Phó chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội cho rằng, bên cạnh những đóng góp chung cho NSNN, dầu khí đang đặt nền móng phát triển kinh tế vùng Nam Thanh - Bắc Nghệ.
 

Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn- Ảnh: PVN

Đại biểu Quốc hội Bùi Sỹ Lợi (tỉnh Thanh Hóa) cho biết thêm, dầu khí là ngành kinh tế rất quan trọng đối với nền kinh tế đất nước. Qua nhiều khóa làm đại biểu Quốc hội, tôi thấy khi nào bức bách nhất của NSNN, của tăng trưởng thì chúng ta phải dùng dầu khí để quyết định. Có những lúc chúng ta báo cáo trước Quốc hội là không hoàn thành thu ngân sách và không bảo đảm được tốc độ tăng trưởng, nhưng sau 1 tháng, khi chúng ta có những quyết sách về dầu khí thì chúng ta hoàn thành được những nhiệm vụ đó.

Không chỉ đóng góp rất lớn vào NSNN, tăng trưởng nhanh và bền vững, ngành dầu khí còn góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia và bảo vệ chủ quyền đất nước.

Tạo động lực cho ngành dầu khí phát triển

Mặc dù thị trường dầu khí thế giới 3 tháng đầu năm 2019 có nhiều biến động, quý I/2019, hầu hết các chỉ tiêu sản xuất của PVN đều hoàn thành vượt mức từ 2-8% kế hoạch. Đặc biệt, các chỉ tiêu tài chính của PVN như tổng doanh thu, nộp NSNN đều hoàn thành vượt mức kế hoạch đề ra. Trong đó, tổng doanh thu toàn Tập đoàn đạt 162,7 nghìn tỷ đồng, vượt 6,3% kế hoạch quý I và bằng 26,6% kế hoạch năm; nộp NSNN toàn Tập đoàn đạt 23,5 nghìn tỷ đồng, vượt 9,2% so với kế hoạch quý I và bằng 27,0% kế hoạch năm.
 

Các kỹ sư vận hành căn cứ cung ứng dịch vụ dầu khí tại Vũng Tàu- Ảnh: PVN

Theo số liệu vừa được Bộ Tài chính công bố, 4 tháng đầu năm 2019, NSNN đang thặng dư 88,7 nghìn tỷ đồng. Cụ thể, thu cân đối NSNN tháng 4 ước đạt 133,9 nghìn tỷ đồng, trong đó, thu nội địa ước đạt 111,6 nghìn tỷ đồng. Đáng chú ý, thu từ dầu thô tháng 4 ước đạt 4,7 nghìn tỷ đồng; lũy kế 4 tháng ước đạt 18,29 nghìn tỷ đồng, bằng 41% dự toán năm.

Đánh giá về việc tạo cơ chế chính sách để tiếp tục phát triển ngành dầu khí trong bối cảnh mới, ông Nguyễn Đức Kiên - Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội nhận định, cần phải có một cách nhìn nhận khác về dầu khí.

“Chúng ta đều thấy tác động của ngành dầu khí rất lớn với nền kinh tế và quá trình phát triển của đất nước. Đến nay, tình hình kinh tế, chính trị, tiềm lực kinh tế của nước ta đã thay đổi, đòi hỏi ngành dầu khí, các cơ quan quản lý Nhà nước cần có cách nhìn khác về tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí, về ứng dụng khoa học công nghệ, về phương thức đi tắt đón đầu tổ chức sản xuất của ngành dầu khí trong tương lai” - ông Nguyễn Đức Kiên phân tích.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội nhấn mạnh: “Phải nhìn nhận các yếu tố liên quan đến môi trường hoạt động của ngành dầu khí đã có nhiều thay đổi. Về môi trường kinh doanh quốc tế là biến động giá dầu, yêu cầu kỹ thuật sản xuất cũng như bảo vệ môi trường... Còn về thị trường nội địa cũng có những tác động hạn chế đến hiệu quả sản xuất kinh doanh của ngành dầu khí, bao gồm cả trách nhiệm của Nhà nước trong việc tạo lập môi trường đầu tư kinh doanh công khai minh bạch, có thể dự báo được. Để cho các DN dầu khí hoạt động hiệu quả, đòi hỏi sự thay đổi và nâng cao trách nhiệm của Chính phủ với tư cách chủ sở hữu của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam.