(BKTO) - Cứ đến gần tháng 7 hằng năm, hơn lúc nào hết, trong tôi lại hồi nhớ về những năm tháng được Đảng và Nhà nước giao trọng trách đứng ra thành lập cơ quan KTNN. Những năm tháng khởi đầu đầy gian truân, vất vả nhưng rất đỗi tự hào. Nhớ về những năm tháng đó, tôi càng thêm tự hào trước từng bước phát triển, lớn mạnh không ngừng của KTNN; đặc biệt khi đến nay, KTNN đã khẳng định được vai trò không thể thay thế trong hệ thống kiểm tra, kiểm soát về tài chính, ngân sách, đáp ứng được sự trông đợi của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.

Nguyên Tổng Kiểm toán Nhà nước Vương Hữu Nhơn

Đối với các quốc gia phát triển, KTNN đã có lịch sử phát triển hàng trăm năm. Song ở nước ta, phải cho tới khi thực hiện công cuộc đổi mới, chuyển nền kinh tế quốc dân từ cơ chế kế hoạch hóa tập trung sang cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước thì công tác kiểm toán mới trở thành một trong những nhu cầu không thể thiếu được trong quản lý đầu tư phát triển, thu chi NSNN, sản xuất kinh doanh. 

Tôi còn nhớ, trong một lần từ TP. HCM ra Hà Nội làm việc, Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt nói: “Tôi đi họp nhiều nước nghe họ nói về công tác kiểm toán, tôi mê quá, nhất là nước ta trong giai đoạn đổi mới, nhưng thực sự chưa hiểu rõ tổ chức ra sao, làm như thế nào? Các cậu cố gắng chọn những cán bộ giỏi cử đi nước ngoài nghiên cứu, học tập rút ra những cái tốt nhất, thích hợp nhất với hoàn cảnh nước ta để về huấn luyện dần dần, đào tạo đội ngũ kiểm toán. Chúng ta xác định vừa xếp hàng vừa chạy. Các cậu phải tổ chức nhanh chóng lên, gấp rút lắm rồi...”.

Chúng tôi nhận nhiệm vụ thành lập KTNN trong hoàn cảnh hết sức đặc biệt với nhiều con số “Không”: không có tiền lệ trong cơ cấu tổ chức nhà nước ở Việt Nam; không có cơ sở vật chất và hạ tầng kỹ thuật; không có nguồn nhân lực chuyên ngành. Bước khởi đầu, chúng ta chỉ có lòng quyết tâm cùng sự ủng hộ của lãnh đạo Chính phủ.

Về trụ sở làm việc, để tạo điều kiện ban đầu, KTNN được Thủ tướng đồng ý cho đóng trụ sở tại địa chỉ số 33 Hùng Vương, Hà Nội. Lúc đó, việc “tìm quân” mới thật không đơn giản, dễ dàng. Tuy nhiên, nhờ một số anh em, trong đó có anh Hà Ngọc Son - Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước - hiểu khá rõ đội ngũ kế toán ở các Bộ, ngành và DN tham gia công tác này nên dần dần cũng tập hợp được một số cán bộ cốt cán.
 
Tạm ổn định bước đầu, chúng tôi phân công nhau đi một số nước có nền kinh tế phát triển có KTNN và những nước có lịch sử phát triển KTNN lâu đời để hợp tác, học tập và thu được nhiều kinh nghiệm quý. Đặc biệt, ngay từ thời kỳ đầu, Tổ chức Hợp tác Kỹ thuật Cộng hòa Liên bang Đức (GTZ) đã giúp chúng ta rất nhiều, từ góp ý xây dựng tổ chức bộ máy, sưu tầm, biên dịch tài liệu đến phương tiện làm việc và đi lại.
Bước đầu có bộ máy tổ chức, có điều lệ, chuẩn mực kiểm toán; có trụ sở, có cán bộ chủ chốt,… chúng tôi bắt tay vào việc. Để kiểm toán có chất lượng thì phải có cán bộ kiểm toán tốt, am hiểu công việc, có chuẩn mực kiểm toán rõ ràng. Vì vậy, chúng tôi bắt đầu tập huấn, đào tạo đội ngũ kiểm toán và tổ chức kiểm toán một số đơn vị nhằm rút kinh nghiệm.

Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt và Phó Thủ tướng Phan Văn Khải lúc đó mỗi khi gặp anh em chúng tôi đều rất quan tâm tình hình hoạt động của KTNN. Có thể nói, nếu như cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt là người đặt viên gạch đầu tiên cho sự ra đời của KTNN thì cố Thủ tướng Phan Văn Khải chính là người kế thừa xuất sắc trong việc chỉ đạo và định hướng phát triển cho KTNN ngay từ những ngày đầu thành lập.
 
Thấm thoắt đã 25 năm kể từ ngày KTNN thành lập và tôi nghỉ hưu cũng đã được 19 năm. Từ khi về nghỉ, tôi vẫn luôn dõi theo từng bước phát triển của Ngành. Trải qua 25 năm xây dựng và phát triển với nhiều khó khăn, thách thức, nhưng với sự hỗ trợ từ nhiều phía và sự nỗ lực không ngừng, nay KTNN đã trưởng thành và lớn mạnh, khẳng định được vai trò là công cụ quan trọng góp phần vào việc làm lành mạnh, bền vững nền tài chính quốc gia. Đạt được kết quả đó, tôi nghĩ trước hết phải kể tới những đóng góp to lớn của các thế hệ lãnh đạo KTNN kế cận chúng tôi; trong đó hầu hết là các đồng chí có trình độ, uy tín cao, có phẩm chất đạo đức, luôn nhiệt tình và tận tụy với Ngành, với nghề. Bên cạnh đó, tổ chức bộ máy và đội ngũ công chức, viên chức, người lao động của KTNN đã không ngừng phát triển cả về số lượng, chất lượng, đoàn kết một khối thống nhất, hoàn thành xuất sắc chức năng, nhiệm vụ được giao.

Nhân dịp này, tôi xin chúc các thế hệ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của KTNN luôn luôn mạnh khỏe, hạnh phúc. Chúc các đồng chí kiểm toán viên không ngừng tăng cường bản lĩnh chính trị, nâng cao tay nghề để bắt kịp với yêu cầu của Cách mạng công nghiệp 4.0. Đặc biệt, tôi mong các đồng chí luôn luôn rèn luyện đạo đức nghề nghiệp để xứng đáng là người Kiểm toán viên nhà nước, tiếp tục xây dựng KTNN trở thành cơ quan kiểm tra tài chính công có uy tín và trách nhiệm; là lực lượng quan trọng trong cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó!

TP. HCM, tháng 6/2019