(BKTO) - Từ kết quả kiểm toán hoạt động xây dựng và việc quản lý, sử dụng vốn đầu tư Dự án hồ chứa nước Nước Trong (Dự án), KTNN đã chỉ ra nhiều sai sót và đưa ra kết luận, kiến nghị đối với Ban quản lý Dự án Đầu tư và xây dựng Thủy lợi 6 (Ban QLDA) và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT). Tuy nhiên, kết quả kiểm tra cho thấy, nhiều kiến nghị vẫn chưa được thực hiện nghiêm túc, triệt để.

Nhiều sai sót trong sử dụng nguồn vốn đầu tư Dự án

Báo cáo kiểm toán chỉ rõ, đơn vị tư vấn lập điều chỉnh tổng mức đầu tư hạng mục công trình đầu mối với giá trị 1.811,8 tỷ đồng. Ban QLDA, Cục Quản lý xây dựng công trình thẩm tra và trình Bộ NN&PTNT phê duyệt với giá trị 1.639,5 tỷ đồng (giảm 172,3 tỷ đồng). Qua kiểm toán, KTNN xác nhận tổng mức đầu tư điều chỉnh đến thời điểm kiểm toán là 1.435 tỷ đồng, chênh lệch giảm trên 204 tỷ đồng so với tổng mức đầu tư điều chỉnh được duyệt. Như vậy, đơn vị tư vấn và các cơ quan trình, thẩm định, phê duyệt điều chỉnh tổng mức đầu tư chưa đúng với quy định về quản lý đầu tư xây dựng công trình. 

Bên cạnh đó, công tác lập, thẩm định, phê duyệt dự toán, tổng hợp dự toán chưa thực hiện đúng quy định của pháp luật. Đáng lưu ý, những sai sót trong công tác lập và phê duyệt dự toán đã làm tăng giá trị các gói thầu. Cụ thể, Gói thầu 12 tăng hơn 47 tỷ đồng, Gói thầu cơ khí thiết bị tăng hơn 1 tỷ đồng và Gói thầu cầu giao thông hạ lưu tăng hơn 845 triệu đồng. Qua kiểm toán, KTNN giảm trừ giá trị hợp đồng còn lại chưa thực hiện trên 13 tỷ đồng. Đặc biệt, đơn vị đã tính thêm chi phí quản lý Dự án với giá trị tăng thêm 9,4 tỷ đồng ngoài mức tăng do trượt giá khi điều chỉnh tổng mức đầu tư. Việc đơn vị tính thêm chi phí quản lý Dự án do kéo dài thời gian là chưa phù hợp và thiếu cơ sở pháp lý. 

Qua kiểm toán công tác quản lý hợp đồng xây dựng, KTNN còn điều chỉnh giảm giá trị hợp đồng của Gói thầu số 12, Gói thầu tư vấn khảo sát thiết kế kỹ thuật và bản vẽ thi công do việc phê duyệt, điều chỉnh giá trị hợp đồng còn sai sót về khối lượng, đơn giá, không phê duyệt dự toán chi tiết. Hơn nữa, đến thời điểm kiểm toán, đơn vị vẫn nghiệm thu và thanh toán theo đơn giá hợp đồng, mà chưa xem xét lại giá thành thép thay đổi. Bởi vậy, KTNN đã giảm trừ giá trị chưa đủ điều kiện quyết toán 1,8 tỷ đồng. 

Mặt khác, công tác nghiệm thu, thanh toán còn một số sai sót về khối lượng, đơn giá, quy định bù về giá vật liệu, nhân công và máy thi công và một số thủ tục, hồ sơ thanh toán, dẫn đến phải giảm trừ trên 17 tỷ đồng.

Liên quan đến tiến độ thực hiện Dự án, KTNN cho biết, do vốn trái phiếu chính phủ chưa đáp ứng theo kế hoạch hằng năm, năng lực tài chính nhà thầu còn hạn chế nên tiến độ thi công tại một số gói thầu còn bị chậm theo cam kết hợp đồng ban đầu từ 24 đến 42 tháng. 

Ngoài ra, đến thời điểm kiểm toán, Bộ NN&PTNT chưa xây dựng được tiêu chí phân bổ kinh phí của các hạng mục dùng chung với Nhà máy thủy điện (do tư nhân đầu tư và khai thác) với giá trị khoảng 124 tỷ đồng và không yêu cầu tư nhân góp vốn xây dựng ngay từ đầu. Điều này chưa phù hợp với mục đích sử dụng vốn trái phiếu chính phủ, làm tăng nhu cầu nguồn vốn và ảnh hưởng đến tính kinh tế của Dự án. 

Chưa thực hiện nghiêm túc các kiến nghị kiểm toán

Từ kết quả kiểm toán, KTNN kiến nghị xử lý tài chính 8,9 tỷ đồng; trong đó, thu hồi nộp NSNN hơn 1 tỷ đồng, giảm thanh toán trên 3,3 tỷ đồng và xử lý khác hơn 4,5 tỷ đồng.

Cùng với đó, KTNN kiến nghị Ban QLDA giảm giá trị hợp đồng đối với một số gói thầu với số tiền 13,4 tỷ đồng; điều chỉnh sổ kế toán, báo cáo thực hiện đầu tư của Dự án theo kết quả kiểm toán của KTNN; trình Bộ NN&PTNT phê duyệt lại tổng mức đầu tư điều chỉnh theo đúng quy định và chấn chỉnh những sai sót trong công tác quản lý đầu tư xây dựng. 

Đối với Bộ NN&PTNT, KTNN kiến nghị thẩm định và phê duyệt lại tổng mức đầu tư điều chỉnh theo quy định; chấn chỉnh, rút kinh nghiệm về sự thiếu chính xác trong công tác lập, thẩm định, phê duyệt tổng mức đầu tư điều chỉnh; khẩn trương phối hợp với UBND tỉnh Quảng Ngãi xác định mức đóng góp vốn của Công ty Cổ phần Thủy điện Nước Trong đối với công trình đầu mối theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ…

Mặc dù KTNN đã kiến nghị Bộ NN&PTNT, Ban QLDA và các cơ quan liên quan thực hiện đầy đủ các kiến nghị kiểm toán nhưng thực tế cho thấy, năm 2016, việc thực hiện các kiến nghị trên chưa đảm bảo nghiêm túc và triệt để. Một số kiến nghị được thực hiện đạt tỷ lệ thấp so với yêu cầu, như các kiến nghị: giảm thanh toán đạt 4%, xử lý khác đạt 6%, điều chỉnh giảm giá trị hợp đồng đạt 47%... 

Chưa kể, nhiều kiến nghị đến thời điểm kiểm tra vẫn chưa được thực hiện. Cụ thể, Ban QLDA chưa trình Bộ NN&PTNT phê duyệt lại tổng mức đầu tư của Dự án. Còn Bộ NN&PTNT không ban hành văn bản chỉ đạo các bộ phận và các đơn vị liên quan thực hiện kiến nghị của KTNN; chưa thẩm định và phê duyệt lại tổng mức đầu tư điều chỉnh theo quy định; chưa xác định mức góp vốn của Công ty Cổ phần Thủy điện Nước Trong đối với công trình đầu mối theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Trên cơ sở đó, KTNN đề nghị Ban QLDA tiếp tục thực hiện thu hồi nộp vào NSNN gần 200 triệu đồng; giảm thanh toán Gói thầu số 12 số tiền 3,2 tỷ đồng; giảm chi phí vận chuyển thiết bị của Gói thầu cơ khí thiết bị 2,4 tỷ đồng; phê duyệt giá thép 16Mn2 Q345B làm cơ sở thanh toán cho Gói thầu thiết bị cơ khí 1,8 tỷ đồng; giảm giá trị hợp đồng Gói thầu số 12 trên 7 tỷ đồng; phê duyệt lại tổng mức đầu tư của Dự án theo quy định...

KTNN đề nghị Bộ NN&PTNT phối hợp và chỉ đạo Ban QLDA thực hiện nghiêm túc các kết luận và kiến nghị trong Báo cáo kiểm tra thực hiện kiến nghị kiểm toán.