(BKTO) - Sáng 3.10, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã thăm và làm việc với Kiểm toán Nhà nước.

Cùng dự có: Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên UBTVQH, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Đức Hải; Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên UBTVQH, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh; Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên UBTVQH, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định; Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên UBTVQH, Trưởng ban Công tác đại biểu Trần Văn Túy; Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc…

Đổi mới mạnh mẽ, toàn diện

Báo cáo với Chủ tịch QH, Lãnh đạo KTNN nêu rõ, thời gian qua, đặc biệt năm 2016 và 8 tháng đầu năm nay, hoạt động kiểm toán đã có bước chuyển biến tích cực, đổi mới mạnh mẽ, toàn diện về nội dung, phương pháp và cách thức thực hiện. Chỉ tính riêng trong 8 tháng đầu năm nay, KTNN đã kiến nghị xử lý tài chính 22.954 tỷ đồng, trong đó, thu về NSNN 11.017 tỷ đồng, giảm chi NSNN 6.783 tỷ đồng, tăng thu 2.719 tỷ đồng. KTNN cũng đã phát hiện và kiến nghị chấn chỉnh kịp thời nhiều tồn tại, hạn chế, bất cập trong công tác quản lý, điều hành, sử dụng tài chính công, tài sản công của các bộ, ngành, địa phương và đơn vị, đặc biệt là trong các dự án đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông theo hình thức đối tác công tư của Bộ Giao thông – Vận tải, quản lý đô thị, quản lý đất đai, hai năm tái cơ cấu 3 ngân hàng được Ngân hàng Nhà nước mua lại với giá 0 đồng… Hiệu lực, hiệu quả, chất lượng kiểm toán không ngừng được nâng cao. Những kiến nghị qua kiểm toán đã góp phần hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật của Nhà nước, góp phần quan trọng siết chặt kỷ luật, kỷ cương tài chính công, tài sản công, sử dụng hiệu quả nguồn lực quốc gia, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.
 
Trong năm 2017, KTNN tiếp tục triển khai có hiệu quả Hiến pháp và Luật KTNN với việc ban hành nhiều văn bản hướng dẫn thi hành, gắn với cải cách hành chính trong tổ chức và thực hiện nhiệm vụ được giao. Tính từ tháng 6.2016 đến 31.8.2017, Tổng KTNN đã ký ban hành 18 văn bản  quy phạm pháp luật và 3 Đề cương hướng dẫn nghiệp vụ kiểm toán chuyên sâu; 5 văn bản đang gửi lấy ý kiến đóng góp trong ngành và 7 văn bản đang xây dựng. Đến nay, 39 chuẩn mực KTNN và các quy trình, hướng dẫn kiểm toán của các lĩnh vực đều đã được Tổng KTNN ban hành. Các văn bản quan trọng này đã theo kịp định hướng đổi mới hoạt động kiểm toán và yêu cầu thực tiễn, tạo nên sự minh bạch, chính quy, thống nhất trong toàn ngành, nâng cao năng lực kiểm toán viên, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động kiểm toán trong toàn ngành.

KTNN cũng đã tích cực tham gia có trách nhiệm với các cơ quan của Chính phủ, QH khi có yêu cầu trong việc xây dựng và thẩm tra nhiều dự án luật, pháp lệnh và văn bản quan trọng, như: Luật Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước (sửa đổi); Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước (sửa đổi); Luật Quy hoạch; Luật Quản lý nợ công (sửa đổi); Luật Tố cáo (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng; Nghị quyết về chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2018; Nghị quyết về xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng; dự toán ngân sách, phương án phân bổ NSTW và phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước (NSNN) hàng năm...

Đi trước một bước phục vụ giám sát tối cao của QH

Phát biểu tại cuộc làm việc, Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân ghi nhận và đánh giá cao kết quả hoạt động của KTNN thời gian qua, tính chuyên nghiệp tăng dần lên, chất lượng các kết luận, kiến nghị kiểm toán ngày càng tốt hơn, góp phần giải đáp những đòi hỏi bức xúc về quản lý kinh tế nói chung và quản lý tài chính – ngân sách nói riêng. Chủ tịch QH nêu rõ, với Hiến pháp năm 2013, lần đầu tiên, địa vị pháp lý của KTNN và chức danh Tổng KTNN đã được hiến định. Ngay sau đó, QH đã sửa đổi, bổ sung Luật KTNN với nhiều nội dung mới, tạo cơ sở pháp lý đầy đủ hơn cho sự phát triển, cũng như khẳng định vai trò, vị trí của KTNN. Từ đầu nhiệm kỳ Khóa XIV đến nay đã có nhiều đồng chí lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước đến thăm và làm việc với KTNN. Điều này cũng cho thấy, Lãnh đạo Đảng và Nhà nước đánh giá cao vai trò, vị thế của KTNN trong hệ thống tổ chức bộ máy nhà nước, nhất là trong bối cảnh nước ta đang xây dựng nền kinh tế thị trường hiện đại và hội nhập quốc tế, góp phần bảo đảm nền tài chính quốc gia ngày càng lành mạnh, an toàn, bền vững và công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí ngày càng được đẩy mạnh.

Cơ bản nhất trí với phương hướng, nhiệm vụ đã được KTNN xác định trong thời gian tới, Chủ tịch QH cũng đề nghị, KTNN tiếp tục phát huy các kết quả đạt được, lưu ý các khó khăn, thuận lợi của kinh tế trong nước, sự thay đổi nhanh chóng của tình hình thế giới và sự tác động mạnh mẽ của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 để chủ động và sáng tạo hơn nữa trong thực hiện nhiệm vụ được giao, góp phần xứng đáng vào việc thực hiện thắng lợi các nghị quyết của Đảng, QH.

Chủ tịch QH yêu cầu, KTNN phải luôn quán triệt và thể chế hóa nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước vào hoạt động, bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước để hoạt động đúng định hướng, đúng mục tiêu, trọng tâm kiểm toán; cung cấp thông tin xác thực và kịp thời, phục vụ tốt nhất việc thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, giúp QH xem xét, quyết định các chính sách về tài chính, tiền tệ quốc gia, thuế, ngân sách nhà nước và phân bổ ngân sách Trung ương, phê chuẩn quyết toán NSNN với chất lượng cao nhất. Đồng thời, cần tích cực ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành để nhanh chóng đưa Luật KTNN 2015 vào cuộc sống, hoàn thiện cơ sở pháp lý cho hoạt động KTNN; chú trọng việc sửa đổi, bổ sung các quy trình, phương pháp, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, rút ngắn thời gian kiểm toán gắn với công tác cải cách thủ tục hành chính.

Đề cập đến nguyên tắc “hoạt động độc lập và chỉ tuân theo pháp luật” của KTNN, Chủ tịch QH nêu rõ, không ai được can thiệp vào hoạt động của KTNN. Lãnh đạo QH chưa bao giờ can thiệp, tác động đến việc KTNN kết luận đối với bộ, ngành này, địa phương kia như thế nào. Vì vậy, KTNN và từng kiểm toán viên nhà nước phải tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc này, phải đặt lợi ích quốc gia lên đầu chứ không phải là lợi ích của bộ ngành, địa phương nào. Chủ tịch QH đề nghị, KTNN không ngừng tăng cường sự công khai, minh bạch, chuyên nghiệp, chính quy, từng bước hiện đại hóa trong hoạt động; khắc phục tình trạng phát hành báo cáo kiểm toán còn chậm hoặc chưa được công khai theo quy định tại Khoản 2 Điều 50 Luật KTNN. Mỗi kiểm toán viên phải am tường Hiến pháp, pháp luật để kiến nghị kiểm toán đưa ra là đối tượng kiểm toán không thể chối cãi được.

“Thành tích” của KTNN cũng có nghĩa là hạn chế, yếu kém, vi phạm của các cơ quan, đơn vị khác. Yếu kém, vi phạm này có thể do các cơ quan, đơn vị làm sai, không chấp hành nghiêm quy định pháp luật nhưng cũng có thể do một số cơ chế, chính sách đã lạc hậu, không còn phù hợp. Vì thế, không phải chỉ kết luận đúng – sai là xong mà qua kiểm toán, KTNN phải chỉ ra được những lỗ hổng của hệ thống pháp luật, những cơ chế chính sách nào cần sửa đổi, bổ sung và kịp thời kiến nghị với cơ quan chức năng để hoàn thiện hệ thống pháp luật, Chủ tịch QH nhấn mạnh.

Vừa qua, KTNN đã xây dựng và trình Bộ Chính trị, UBTVQH một số đề án quan trọng về biên chế, tổ chức bộ máy, vị trí việc làm, chế độ đối với cán bộ, công chức. Chủ tịch QH cho rằng, điều này thể hiện KTNN đã xác định được chiến lược, kế hoạch tổng thể dài hạn và có sự rà soát, hoàn thiện phù hợp với tình hình mới. Tuy nhiên, các đề án này phải bảo đảm tuân thủ đúng chủ trương tinh giản biên chế, tinh gọn bộ máy theo đúng tinh thần Nghị quyết số 39 của Bộ Chính trị. Nhấn mạnh điều này, Chủ tịch QH đề nghị KTNN có chính sách đãi ngộ để thu hút nhân tài, luôn coi trọng xây dựng, đào tạo đội ngũ công chức, kiểm toán viên vững về chuyên môn nghiệp vụ, có đạo đức nghề nghiệp trong sáng, bản lĩnh chính trị vững vàng, luôn cập nhật kiến thức, tích lũy kinh nghiệm để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao trong thực hiện nhiệm vụ.

Tới đây, QH sẽ tiến hành giám sát tối cao “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản Nhà nước tại doanh nghiệp và cổ phần hóa DNNN giai đoạn 2011 - 2016”, UBTVQH giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý và sử dụng nguồn vốn vay nước ngoài giai đoạn 2011 - 2016”. Chủ tịch QH đề nghị, KTNN chủ động, đi trước một bước kiểm toán các lĩnh vực này phát hiện những bất cập, hạn chế, dẫn đến thất thoát, mất tài sản Nhà nước cung cấp cho UBTVQH, QH, từ đó, kiến nghị sửa đổi, bổ sung thể chế, chính sách phù hợp.