(BKTO) – Chiều 26/10, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV, Quốc hội thảo luận phiên toàn thể trực tuyến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ. Tại phiên thảo luận, quy định về xử phạt vi phạm hành chính đối với các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm.

Tại phiên họp toàn thể, các đại biểu Quốc hội thống nhất cao về sự cần thiết sửa đổi Luật Sở hữu trí tuệ. Theo đó, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ tương đối cụ thể, sát với yêu cầu thực tế và có ý nghĩa rất quan trọng đối với Việt Nam khi tham gia các hiệp định thương mại tự do; tạo nền tảng cơ sở vững chắc để Việt Nam tham gia “cuộc chơi” với quốc tế, để chúng ta không bị thua thiệt khi bước vào sân chơi này.
 

Toàn cảnh phiên thảo luận trực tuyến chiều 26/10. Ảnh: quochoi.vn

Tại phiên họp, các đại biểu đã tập trung cho ý kiến về các vấn đề Chính phủ xin ý kiến, đồng thời góp ý vào các nội dung cụ thể của dự thảo Luật.

Liên quan đến quy định về xử lý vi phạm hành chính đối với các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, Chính phủ trình xin ý kiến Quốc hội theo 2 phương án.

Phương án 1: Biện pháp xử phạt hành chính chỉ áp dụng đối với các hành vi xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan, nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý, giống cây trồng. Các hành vi xâm phạm quyền đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, tên thương mại, bí mật kinh doanh và hành vi cạnh tranh không lành mạnh sẽ không bị xử phạt hành chính mà chỉ bị xử lý bằng biện pháp dân sự.

Phương án 2: Giữ nguyên quy định của pháp luật hiện hành (điểm a khoản 1 Điều 211 quy định xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ gây thiệt hại cho tác giả, chủ sở hữu, người tiêu dùng hoặc cho xã hội). Theo đó, áp dụng biện pháp xử phạt hành chính đối với tất cả các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Các đại biểu tham dự phiên họp trực tuyến của Quốc hội tại hội trường Diên Hồng. Ảnh: quochoi.vn

Thảo luận tại phiên họp, đa số ý kiến đại biểu Quốc hội đề nghị lựa chọn phương án 2. Theo đại biểu Nguyễn Công Hoàng (Thái Nguyên), quy định xử phạt hành chính đối với hành vi vi phạm vừa giúp giải quyết được ngay các hành vi vi phạm vừa giúp giải quyết nhanh các hành vi vi phạm, đồng thời tạo tiền đề cho việc truy cứu trách nhiệm hình sự. Từ đó, việc quy định xử phạt vi phạm hành chính không làm triệt tiêu quyền khởi kiện dân sự của chủ thể quyền.

Đồng quan điểm, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp), cho rằng quy định như phương án 1 là chưa thật sự thỏa đáng. Đại biểu đề nghị giữ như hiện hành về áp dụng biện pháp xử phạt vi phạm hành chính nhằm phát huy vai trò quản lý nhà nước và đề cao trách nhiệm các cơ quan chuyên môn trong việc phát hiện kịp thời hành vi vi phạm. Mặt khác cũng góp phần làm giảm gánh nặng cho Tòa án trong giải quyết các vụ việc dân sự và chi phí cho các bên khởi kiện; đồng thời quy định như hiện hành cũng sẽ bảo đảm phòng ngừa, răn đe các hành vi vi phạm.

Đại biểu Nguyễn Danh Tú (Kiên Giang) phân tích, nếu theo Phương án 1 thì chưa bảo đảm tính thống nhất trong xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Một số hành vi xâm phạm như: đối với quyền tác giả, quyền liên quan, nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý, giống cây trồng thì bị xử lý hành chính; một số hành vi xâm phạm như: đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp... thì không bị xử lý hành chính.

Thứ hai, có ý kiến cho rằng “hành vi xâm phạm quyền dân sự, cần được xử lý bằng các biện pháp dân sự”, đại biểu Tú cho rằng, hành vi xâm phạm “quyền đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, tên thương mại, bí mật kinh doanh và hành vi cạnh tranh không lành mạnh”, không chỉ xâm phạm quyền dân sự, mà còn xâm phạm trật tự quản lý kinh tế - xã hội. Bên cạnh biện pháp dân sự để xử lý như yêu cầu bồi thường thiệt hại, hành vi xâm phạm này có thể bị xử lý bằng biện pháp hành chính, cao hơn có thể bị xử lý bằng biện pháp hình sự (Điều 226 Bộ luật Hình sự quy định tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp).
 

Đại biểu Nguyễn Danh Tú phát biểu thảo luận tại hội trường Diên Hồng. Ảnh: quochoi.vn

Thứ ba, nếu loại trừ việc xử lý hành chính đối với hành vi xâm phạm “quyền đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, tên thương mại, bí mật kinh doanh và hành vi cạnh tranh không lành mạnh” sẽ làm ảnh hưởng đến quyền chủ động, kịp thời, nhanh chóng của cơ quan nhà nước trong xử lý hành chính đối với hành vi vi phạm trong các trường hợp nêu trên.

Thứ tư, về pháp lý, có 4 loại trách nhiệm: trách nhiệm hành chính, trách nhiệm hình sự, trách nhiệm dân sự, trách nhiệm kỷ luật. Trách nhiệm hành chính không loại trừ trách nhiệm dân sự. Trách nhiệm hành chính là trách nhiệm của người có hành vi vi phạm pháp luật hành chính với Nhà nước. Người bị xâm phạm vẫn có quyền khởi kiện yêu cầu người có hành vi xâm phạm bồi thường thiệt hại.

Vì vậy, đại biểu Tú đề nghị xem xét, lựa chọn phương án áp dụng biện pháp xử phạt hành chính đối với tất cả các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Phát biểu giải trình tại phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt nêu rõ, qua thảo luận, đa số đại biểu tán thành Phương án 2. Trên cơ sở tiếp thu ý các kiến nêu trên, Cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ báo cáo, đề xuất Chính phủ tiếp thu ý kiến về việc không thu hẹp phạm vi xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ.