(BKTO) - Số lượng công chức, viên chức nghỉ việc so với tổng biên chế là không lớn nhưng lại tập trung chủ yếu là viên chức trọng điểm ở 2 lĩnh vực giáo dục, y tế. Điều này là một thách thức cho sự nghiệp công” - Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội về tình trạng công chức, viên chức nghỉ việc, thôi việc, tại phiên họp chiều 27/10.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà phát biểu giải trình những vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm. Ảnh: VPQH

Hướng tới sự cạnh tranh lành mạnh nguồn nhân lực

Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, theo số liệu tổng hợp của 63 tỉnh, thành và tất cả các Bộ, ngành trung ương trong thời gian từ 01/01/2020 đến 30/6/2022, tổng số công chức, viên chức thôi việc là 39.550 người, bằng 1,94% tổng biên chế công chức, viên chức. Ở Trung ương, số công chức, viên chức thôi việc chiếm 18% và ở các địa phương chiếm 82%.

8 địa phương có số công chức, viên chức nghỉ việc nhiều nhất là: TP Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Hà Nội, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu, Long An, Tiền Giang, Cần Thơ.

Số công chức, viên chức nghỉ việc nhiều nhất là trong lĩnh vực giáo dục và y tế, cụ thể trong sự nghiệp giáo dục là 16.424 người, bằng 41,53%; sự nghiệp y tế là 12.198 người, bằng 30,84%.

Cho rằng tình trạng công chức, viên chức nghỉ việc, thôi việc cũng là một thực trạng chung của nhiều nước trên thế giới, Bộ trưởng nhìn nhận, đối với nước ta, việc công chức, viên chức dịch chuyển từ khu vực công sang khu vực tư là yếu tố khách quan trên cơ sở điều tiết của thị trường lao động, theo quy luật tất yếu của kinh tế thị trường. Điều này góp phần thúc đẩy sự chuyển dịch cơ cấu lao động phù hợp với chuyển dịch cơ cấu kinh tế của nước ta, đồng thời tạo động lực để thúc đẩy nhanh hơn sự cạnh tranh lành mạnh, công bằng giữa thị trường lao động ở khu vực công và khu vực tư.

Xét về tổng thể, việc chuyển dịch này cũng có yếu tố tích cực để thúc đẩy thị trường lao động phát triển, tạo động lực, cơ hội để thúc đẩy khu vực công cơ cấu lại công chức, viên chức và xây dựng, hoàn thiện hệ thống thể chế, chính sách, hướng tới sự đổi mới, tiến bộ, công bằng, cạnh tranh lành mạnh nguồn nhân lực trong khu vực công.

Cần nhìn nhận nghiêm túc

Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Nội cũng cho rằng, số công chức, viên chức thôi việc, nghỉ việc đồng loạt trong thời điểm hơn 2 năm qua là điều cần nhìn nhận nghiêm túc và cũng là một vấn đề đáng quan ngại.

Chỉ ra nguyên nhân của tình trạng trên, theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ, nguyên nhân đầu tiên là do tiền lương và thu nhập của công chức, viên chức còn thấp hơn so với thu nhập ở khu vực tư. Đồng thời, áp lực công việc đối với công chức, viên chức ngày càng cao, nhất là viên chức y tế làm việc trong bối cảnh khó khăn, nguy hiểm của đại dịch Covid-19.

Trong lĩnh vực giáo dục thì phải đổi mới chương trình sách giáo khoa phổ thông; thay đổi phương thức làm việc trong điều kiện của đại dịch Covid-19, trong khi đó, các điều kiện để thực hiện cũng còn rất nhiều khó khăn. Cùng với đó, môi trường làm việc ở một số nơi chưa tạo được động lực cơ hội cho công chức, viên chức phát huy tốt năng lực, sở trường…

Nêu rõ một số giải pháp cho tình trạng này, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, trước hết, cần thực hiện cải cách chính sách tiền lương theo tinh thần Nghị quyết 27 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII. Tại kỳ họp này, Quốc hội đang xem xét, điều chỉnh mức lương cơ sở từ 1,49 triệu đồng lên 1,8 triệu đồng (tức là tăng 20,8%).

“Việc bắt đầu thực hiện từ ngày 01/7/2023 là hợp lý trong điều kiện chúng ta phải chủ động trước những vấn đề phát sinh, diễn biến trong thời gian tới về lạm phát và những yếu tố khách quan khác. Do đó, như ý kiến của nhiều đại biểu là nên thực hiện tăng lương từ 01/1/2023 là điều khó khăn cho chúng ta” - Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhận định.

Giải pháp tiếp theo, theo Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà là cần tiếp tục cải cách lại tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế; đồng thời quan tâm, rà soát hệ thống thể chế, đổi mới công tác tuyển dụng, sử dụng, quản lý đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch, bố trí cán bộ công chức, viên chức bảo đảm công khai, công bằng, dân chủ, chất lượng hiệu quả hơn nữa; sớm xây dựng chính sách thu hút và trọng dụng người tài năng, chuyên gia trong các lĩnh vực của cơ quan nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập…

Cùng với đó là xây dựng đội ngũ lãnh đạo, quản lý thực sự có phẩm chất, năng lực, uy tín, gương mẫu, tạo niềm tin cho cán bộ, công chức, viên chức làm việc, xây dựng môi trường văn hóa, làm việc công bằng, dân chủ, thân thiện, đoàn kết, chuyên nghiệp, hiện đại, có điều kiện môi trường để công chức, viên chức thể hiện tài năng của mình./.