(BKTO) - Quy hoạch vùng cần đi kèm với một Chương trình hành động chiến lược và khả thi, đảm bảo thích ứng và linh hoạt trong quá trình phát triển.

Ảnh minh họa.   Nguồn: Internet

Sáng 21/6, tại Hội nghị công bố quy hoạch và xúc tiến đầu tư Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), bà Carolyn Turk - Giám Đốc Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam - đã có bài phát biểu chúc mừng Chính phủ Việt Nam công bố bản Quy hoạch cho vùng ĐBSCL. Đây là thành quả của cách tiếp cận mới mang tính toàn diện và chiến lược đối với sự phát triển vùng.

“Quy hoạch thể hiện cách tiếp cận toàn chính phủ và cam kết mạnh mẽ trong việc thúc đẩy phát triển bền vững và nâng cao khả năng thích ứng với khí hậu của ĐBSCL” – bà Carolyn Turk nhấn mạnh.

Theo bà Carolyn Turk, trong bối cảnh rủi ro khí hậu ngày càng gia tăng và các tác động phát triển sắp tới, Quy hoạch vùng ĐBSCL nêu bật tư duy và tầm nhìn mới cho khu vực.

Quy hoạch cũng đưa ra những cơ hội to lớn để tạo nên các giá trị mới và mang lại sự chuyển đổi, cũng như tiềm năng tăng trưởng xanh, bền vững, đồng đều và thịnh vượng lâu dài trong khu vực.

Chuyển từ tầm nhìn và quy hoạch sang thực hiện luôn là một thách thức và một số xu hướng cần được giải quyết để thúc đẩy quá trình chuyển đổi kinh tế của ĐBSCL.

Ví dụ, mặc dù trước đây ĐBSCL đã có đóng góp lớn cho nền kinh tế của đất nước nhưng hiện nay, đây là vùng duy nhất trên cả nước có các huyện có tỷ lệ hộ nghèo trên mức trung bình cả nước tăng lên trong giai đoạn 2015-2019. Điều này càng thêm phức tạp bởi cuộc khủng hoảng kép do hạn hán vào năm 2020 và đại dịch Covid-19.

ĐBSCL cũng đã chứng kiến tình trạng di cư trong những năm qua do biến đổi khí hậu. Đặc biệt, lượng người di cư từ vùng này chiếm khoảng 37% tổng số người di cư trong cả nước vào năm 2020.

Nhiều ước tính cho thấy tác động ngày càng tăng của biến đổi khí hậu mỗi năm có thể gây thiệt hại cho khu vực lên tới 70 triệu USD vào mùa mưa do ngập lụt và 1,7 tỷ USD vào mùa khô do hạn mặn.

Ngoài ra, các tác động dài hạn của đại dịch Covid-19, bất ổn kinh tế toàn cầu và sự bất ổn của thị trường đều khiến khu vực này phải đối mặt với những thách thức đặc biệt trong việc đạt được các mục tiêu đầy tham vọng đặt ra tại Quy hoạch và góp phần vào mục tiêu của Việt Nam trở thành nước có thu nhập cao vào năm 2045.

Để ứng phó với các thách thức trên và thực hiện hiệu quả Quy hoạch, bà Carolyn Turk đưa ra các khuyến nghị sau:

Thứ nhất, đảm bảo tập trung cao độ vào hiệu quả và hiệu lực: Quy hoạch vùng cần đi kèm với một Chương trình hành động chiến lược và khả thi, trong đó xác định rõ ràng các ưu tiên đầu tư trong khung thời gian và với nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội nhất định.

Với nhu cầu vốn tối thiểu dự kiến lên đến 57 tỷ USD từ nay đến năm 2030, để thực hiện các dự án đầu tư trong quy hoạch, điều quan trọng là phải có tầm nhìn khu vực, trong đó tập trung vào thực hiện những hành động mang tính cấp bách và mang lại tác động to lớn. Điều này có nghĩa là cần đảm bảo các nguồn lực tài chính hiện có được sử dụng hiệu quả hơn, tối đa hóa các đồng lợi ích về xã hội và môi trường.

Trên cơ sở Quy hoạch vùng, tiếp tục sắp xếp thứ tự ưu các dự án đầu tư cấp vùng, phân bổ ngân sách để chuẩn bị các dự án đã lên kế hoạch và đơn giản hóa các quy trình phê duyệt nhằm nâng cao tính sẵn sàng và đảm bảo quyền làm chủ cũng như trách nhiệm giải trình trong việc thực hiện các dự án ưu tiên.

Chính phủ đã chú trọng huy động sự tham gia của khu vực tư nhân và Chính phủ cần sớm ban hành các quy định pháp lý, cơ chế thể chế cần thiết để tăng cường nguồn vốn tư nhân.

Thứ hai, đảm bảo sự phối hợp theo chiều dọc và chiều ngang: Việc thực hiện quy hoạch sẽ đòi hỏi cách tiếp cận toàn bộ chính phủ. Cần có chỉ đạo rõ ràng và thống nhất về vai trò và trách nhiệm của tất cả các bên liên quan chính, đồng thời đảm bảo sự tham gia và phối hợp chặt chẽ giữa các ngành có liên quan và giữa các cấp quản lý.

Ở cấp trung ương, cấp địa phương và cấp ngành, cần cải cách thể chế và chính sách để tiếp tục tăng cường điều phối vùng. Các quy hoạch cấp ngành và cấp tỉnh tiếp theo đang được lập phải đảm bảo tính kế thừa và nhất quán với quy hoạch vùng này, đồng thời cần có cơ chế, biện pháp khắc phục nếu tiềm ẩn những mâu thuẫn, trùng lặp hoặc hạn chế.

Thứ ba, đảm bảo quy hoạch vùng luôn được cập nhật: Quy hoạch phải thích ứng và linh hoạt trong quá trình thực hiện. Điều quan trọng là phải có một cơ chế phản hồi hiệu quả để cho phép phản ánh, đánh giá, cập nhật và điều chỉnh liên tục. Đồng thời, cần có khung giám sát và đánh giá mạnh mẽ để ghi nhận và đánh giá tiến độ, đảm bảo chất lượng thực hiện.

Bà Carolyn Turk cho biết: Là một đối tác tin cậy lâu năm, WB rất vinh dự được hỗ trợ Chính phủ Việt Nam trong việc lập Quy hoạch vùng ĐBSCL. WB sẽ tiếp tục hỗ trợ khi Quy hoạch được triển khai.

WB cam kết mang tri thức toàn cầu, khả năng tập hợp và nguồn lực tài chính của mình để hợp tác với toàn bộ chính phủ, các đối tác phát triển, khu vực tư nhân và các bên liên quan chính khác nhằm đạt được tăng trưởng bền vững, thích ứng với khí hậu và bao trùm ở ĐBSCL./.