(BKTO) - Trên cơ sở nghiên cứu, đánh giá thực trạng, luận giải những nguyên nhân dẫn đến hoạt động thanh tra, kiểm toán đôi khi còn có sự chồng chéo, TS. Đặng Văn Hải - Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế KTNN và ThS. Nguyễn Viết Hùng (KTNN khu vực V) đã đưa ra nhiều kiến nghị, giải pháp nhằm khắc phục thực trạng này.

Đại diện Ban Chủ nhiệm Đề tài trình bày tóm tắt nội dung nghiên cứu

TS. Đặng Văn Hải và ThS. Nguyễn Viết Hùng đưa ra các kiến nghị và giải pháp trong Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ: “Cơ sở lý luận và thực tiễn quy định chức năng, nhiệm vụ và phạm vi hoạt động của KTNN khác với Thanh tra Chính phủ và các cơ quan thanh tra, kiểm tra khác”. Ngày 13/5, Đề tài đã được Hội đồng khoa học của KTNN thống nhất nghiệm thu và xếp loại Khá. 

Đại diện Ban Chủ nhiệm Đề tài cho biết: Những năm qua, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm củng cố, tăng cường, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của các cơ quan thanh tra, KTNN thông qua việc hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật về các lĩnh vực này. Trên cơ sở đó, tổ chức và hoạt động của KTNN và Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã được sắp xếp, kiện toàn để tránh chồng chéo, bỏ sót đối tượng, nội dung thanh tra, kiểm toán. Về cơ bản, chức năng, nhiệm vụ và phạm vi hoạt động của hai cơ quan đã được quy định ngày càng rõ nét.

Năm 2015, TTCP và KTNN đã ký Quy chế phối hợp công tác. Triển khai Quy chế này, hai cơ quan đã phối hợp trong việc xây dựng kế hoạch kiểm toán, thanh tra hằng năm; xử lý trùng lặp khi thực hiện kế hoạch thanh tra, kiểm toán; sử dụng kết quả kiểm toán, thanh tra; cung cấp thông tin và cơ sở dữ liệu về kiểm toán, thanh tra.

Tuy nhiên, thực tiễn công tác phối hợp giữa KTNN và TTCP đã đặt ra một số vấn đề cần giải quyết. Đặc biệt, trong thời gian qua, mặc dù KTNN đã chủ động ban hành danh mục đơn vị được kiểm toán chi tiết từ rất sớm (trước ngày 31/12 hằng năm) và gửi tới Bộ, ngành, địa phương có liên quan để rà soát song một số cơ quan thanh tra Bộ, ngành và địa phương chưa chấp hành nghiêm túc ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và TTCP về xử lý chồng chéo trong hoạt động thanh tra, kiểm toán. Điều này dẫn đến hoạt động thanh tra, kiểm toán vẫn còn có sự trùng lặp.

Trên cơ sở phân tích, đánh giá những kết quả đạt được, luận giải nguyên nhân của thực trạng trên, Đề tài đã đề xuất 4 nhóm giải pháp: hoàn thiện pháp luật về KTNN, thanh tra nhà nước theo hướng phân định rõ ràng, rành mạch chức năng, nhiệm vụ và phạm vi hoạt động của KTNN và TPCP; tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về KTNN, TTCP; tăng cường phối hợp giữa KTNN và TTCP; tăng cường phối hợp giữa KTNN, TTCP với cơ quan kiểm tra của Đảng và các cơ quan nhà nước khác có liên quan.

Nhằm bảo đảm tính khả thi của các giải pháp, Ban Chủ nhiệm Đề tài còn đưa ra nhiều kiến nghị đối với Đảng, Nhà nước, KTNN và TTCP.

Cụ thể, đối với Đảng, cần tăng cường lãnh đạo về tổ chức và hoạt động của KTNN theo quy định của Hiến pháp và Luật KTNN, bảo đảm ngày càng nâng cao tính độc lập, hiệu lực và hiệu quả hoạt động kiểm toán của KTNN; quan tâm đến việc sắp xếp, hoàn thiện hệ thống các cơ quan thanh tra, kiểm tra, KTNN. Bộ Chính trị có ý kiến chỉ đạo về việc phân định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm, phạm vi hoạt động của KTNN và các cơ quan kiểm tra, thanh tra các cấp để tránh chồng chéo khi thực hiện nhiệm vụ.

Nhà nước (Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ) cần sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm, phạm vi hoạt động, mối quan hệ công tác của KTNN và các cơ quan kiểm tra, thanh tra các cấp. Chính phủ ban hành Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực KTNN, lĩnh vực thanh tra nhằm nâng cao hiệu lực hoạt động thanh tra, KTNN; đồng thời chỉ đạo các cơ quan thanh tra thuộc Chính phủ rà soát, điều chỉnh kế hoạch thanh tra, kiểm tra có liên quan để hạn chế sự trùng lặp, chồng chéo với hoạt động kiểm toán gây ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của các Bộ, cơ quan trung ương, địa phương và DN.

KTNN và TTCP chủ động phối hợp trong việc tổ chức rà soát các văn bản pháp luật liên quan đến chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm, phạm vi hoạt động, mối quan hệ công tác của hai cơ quan để đề xuất sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện nhằm khắc phục chồng chéo khi thực hiện nhiệm vụ. Hai bên cần phối hợp đánh giá thực trạng chồng chéo trong hoạt động thanh tra, kiểm toán, chỉ rõ nguyên nhân và đề xuất các giải pháp khắc phục...